Historia badania EKG

Elektrokardiogram (EKG) jest badaniem diagnostycznym, który rejestruje aktywność elektryczną serca. Badanie EKG stało się podstawowym narzędziem w diagnostyce chorób serca. Technika badania EKG przeszła znaczną ewolucję na przestrzeni lat, od prymitywnych maszyn, które wymagały od pacjentów zanurzenia kończyn w wiadrach ze słoną wodą, do nowoczesnych, wyrafinowanych urządzeń, które wykorzystują algorytmy komputerowe do interpretacji wyników. W tym artykule poznamy historię badania EKG, od jego skromnych początków do obecnej, najnowocześniejszej technologii.

Przełomowe eksperymenty Wallera i pierwsze EKG

Historia badania EKG rozpoczęła się w 1887 roku, kiedy to Augustus Waller, brytyjski fizjolog, wynalazł pierwszy aparat EKG. Maszyna Wallera była prymitywna w porównaniu do współczesnych aparatów EKG. Składała się ona z elektrometru kapilarnego Lippmanna, instrumentu laboratoryjnego, który mógł wykryć małe zmiany potencjału elektrycznego.

Waller używał elektrometru kapilarnego Lippmanna do rejestrowania aktywności elektrycznej serca u psów. Wprowadził cienki drut do serca psa i podłączył go do elektrometru kapilarnego. Następnie rejestrował aktywność elektryczną serca psa na płycie fotograficznej. Eksperymenty Wallera były przełomowe, ponieważ pokazały, że aktywność elektryczna serca może być rejestrowana.

Einthoven  i dalszy rozwój technologii badania EKG

Następny znaczący postęp w badaniu EKG nastąpił w 1893 roku, kiedy Willem Einthoven, holenderski fizjolog, wynalazł galwanometr sznurkowy. Galwanometr sznurkowy był urządzeniem, które mogło mierzyć zmiany w potencjale elektrycznym. Stanowił on znaczne ulepszenie w stosunku do maszyny Wallera, ponieważ mógł rejestrować aktywność elektryczną serca u ludzi, a nie tylko u psów.

Einthoven użył galwanometru strunowego do rejestracji aktywności elektrycznej serca u osób zdrowych i pacjentów z chorobami serca. Odkrył, że aktywność elektryczna serca zmieniała się w zależności od położenia elektrod na ciele. Eksperymenty Einthovena doprowadziły do odkrycia fal P, QRS i T, które do dziś są wykorzystywane do diagnozowania chorób serca.

Badania EKG we współczesnej medycynie

Przez lata postępy w technologii EKG doprowadziły do powstania bardziej zaawansowanych maszyn. Nowoczesne aparaty EKG wykorzystują algorytmy komputerowe do analizy aktywności elektrycznej serca. Mogą one wykryć nieprawidłowości w aktywności elektrycznej serca, które są zbyt subtelne dla ludzkiego oka, aby zobaczyć.

Badania EKG są obecnie podstawowym narzędziem w diagnostyce szerokiego zakresu chorób serca. Są one wykorzystywane do diagnozowania ataków serca, arytmii i innych schorzeń związanych z sercem. Badania EKG są również wykorzystywane do monitorowania postępu choroby serca i skuteczności leczenia.

Zastosowania EKG w diagnostyce chorób serca

Istnieje kilka rodzajów badań EKG, każdy z nich ma swoje specyficzne zastosowanie. Najbardziej powszechnym rodzajem badania EKG jest 12-odprowadzeniowe EKG. Badanie to rejestruje aktywność elektryczną serca pod 12 różnymi kątami. 12-odprowadzeniowe EKG jest używane do diagnozowania i monitorowania chorób serca, w tym zawału serca, arytmii, nadciśnienia tętniczego, kardiomiopatii, wrodzonych i nabytych wad serca.

Innym rodzajem badania EKG jest badanie EKG metodą Holtera. Monitor Holtera jest przenośnym urządzeniem, które rejestruje aktywność elektryczną serca od 24 godzin do tygodnia. Monitor Holtera jest zwykle stosowany do diagnozowania arytmii, które występują napadowo czy sporadycznie. 

Test wysiłkowy jest innym rodzajem badania EKG. Ten test rejestruje aktywność elektryczną serca podczas gdy pacjent wykonuje wysiłek fizyczny na bieżni lub ergonometrze. Test wysiłkowy jest używany do diagnozowania chorób serca, które mogą nie być widoczne w spoczynku.

Jak przygotować się do badania EKG

Przed wykonaniem badania EKG jest kilka rzeczy, o których pacjenci powinni wiedzieć. Pacjenci powinni nosić luźne ubrania, które umożliwiają łatwy dostęp do obszaru klatki piersiowej. Pacjenci powinni również unikać stosowania balsamów, olejków lub pudrów na obszarze klatki piersiowej, ponieważ mogą one zakłócić zdolność elektrod do przylegania do skóry.

Pacjenci powinni również unikać jedzenia i picia czegokolwiek przez dwie godziny przed badaniem. Kofeina i nikotyna mogą zakłócać wyniki testu, dlatego pacjenci powinni unikać spożywania tych substancji przed testem.

Jak przebiega badanie EKG

Podczas badania EKG, pacjent kładzie się na leżance, a elektrody są przymocowane do klatki piersiowej, ramion i nóg. Elektrody są podłączone do urządzenia EKG, które rejestruje aktywność elektryczną serca.

Badanie jest bezbolesne i zazwyczaj trwa, łącznie z przygotowaniem,  około 10 minut. Pacjenci powinni pozostać nieruchomi i zrelaksowani podczas badania, ponieważ ruch może zakłócić wyniki badania.

Ile odprowadzeń ma EKG?

Standardowe EKG ma 12 odprowadzeń, które są oznaczone jako odprowadzenia I, II, III, aVR, aVL, aVF, V1, V2, V3, V4, V5 i V6. Liczba odprowadzeń może być różna w zależności od rodzaju wykonywanego EKG. Na przykład, 3-odprowadzeniowe EKG może być stosowane do szybkiej oceny rytmu i pracy serca. Liczba odprowadzeń nie musi wskazywać na jakość EKG lub ilość informacji, które można z niego uzyskać. Różne odprowadzenia mogą dawać różne obrazy aktywności elektrycznej serca i mogą być wykorzystywane do diagnozowania różnych schorzeń serca.

Interpretacja wyników EKG przez kardiologa

Po wykonaniu badania EKG, wyniki są interpretowane przez lekarza kardiologa. Lekarz będzie szukał nieprawidłowości w aktywności elektrycznej serca, takich jak arytmia, blokady serca lub nieprawidłowe rytmy. Lekarz poszukuje również zmian w falach P, QRS i T, które mogą wskazywać na szeroki zakres chorób serca.

Rola doświadczonego lekarza kardiologa w interpretacji zapisu EKG jest kluczowa i nie jest , na obecnym stanie rozwoju technologii, zastąpić automatycznych algorytmów analizy EKG. 

Podsumowanie

Badanie EKG jest podstawowym narzędziem w diagnostyce chorób serca. Postępy w technologii EKG doprowadziły do opracowania bardziej wyrafinowanych urządzeń, które mogą wykryć subtelne zmiany w aktywności elektrycznej serca. Badania EKG są wykorzystywane do diagnozowania ataków serca, arytmii i innych schorzeń związanych z sercem. Są one również wykorzystywane do monitorowania postępu choroby serca i skuteczności leczenia.

Podsumowując, historia badania EKG jest świadectwem pomysłowości i poświęcenia naukowców na przestrzeni lat.. Od pierwszych prymitywnych maszyn do nowoczesnych, wyrafinowanych maszyn używanych dzisiaj, ewolucja badania EKG zrewolucjonizowała dziedzinę kardiologii. Badanie EKG jest podstawowym narzędziem w diagnostyce chorób serca, a jego znaczenie będzie tylko rosło wraz z postępem technologicznym.